محمدمهدی مؤمن زاده، مدیرعامل شرکت سرمایه‌گذاری سامان مجد در سومین رویداد گراف دی که امروز دهم اسفندماه با موضوع «مسؤولیت اجتماعی در ایران و جهان» در سالن همایش‌های صندوق نوآوری و شکوفایی ریاست جمهوری برگزار شد، به بررسی سرمایه‌گذاری و تأمین مالی مسؤولانه پرداخت.

مومن زاده با اشاره به اینکه یکی از موضوعات مسوولیت اجتماعی به اهداف مالی اشاره دارد، گفت: نظام روابط سرمایه‌گذاران که در ایران به آن توجه نمی‌شود، در جهان عملیاتی شده است. ما نمی‌توانیم مدعی شویم که می‌توانیم موفق عمل کنیم اما روابط خود با سرمایه‌گذاران وسرمایه‌داران را تلطیف نکرده و آن را نادیده بگیریم.

وی با بیان اینکه مسوولیت اجتماعی از نظر اقتصاددان‌های دنیا متنوع است، به سیرتکاملی مسوولیت اجتماعی اشاره کرد و افزود: ابتدا مسوولیت اجتماعی بازرگانان مورد توجه قرار گرفت و‌پس از مدتی نگرش اخلاقی به مسوولیت اجتماعی مطرح شد که مدعی بود یک شرکت سالم، در جامعه بیمار نمی‌تواند وجود داشته باشد.

مدیرعامل شرکت سرمایه‌گذاری سامان مجد ادامه داد: واکنش اجتماعی شرکت‌ها با تاکید بر رویکرد حمایتی شرکت‌ها، عملکرد اجتماعی شرکت‌ها با موضوع سنجش مسوولیت اجتماعی شرکت‌ها نیز پس از مدتی اجرایی و  بعدها مسوولیت اجتماعی و تئوری ذینفعان مطرح شد و کم‌کم شهروند شرکتی به مسوولیت اجتماعی افزوده شد. مفهوم شهروند شرکتی به مرور شفاف‌تر شده و بسط پیدا کرد تا اینکه تعریف اتحادیه اروپا مورد توجه قرار گرفت که بر اساس آن شرکت‌ها ابعاد اجتماعی و‌محیطی را در عملیات کسب و کار خود وارد کردند.

مؤمن زاده با بیان اینکه مدیر باید بین خواسته‌های جامعه و افرادی که در تعامل با شرکت هستند تعادلی ایجاد کند، تصریح کرد: بر اساس مسؤولیت اجتماعی، یک‌طرف جامعه و ‌واکنش بنگاه‌ها است. ما مدیری باید داشته باشیم که علاوه بر دانش مالی و آشنایی با فضای کسب و کار، به نحوی عمل کند تا شرکت را به سوی جلو پیش ببرد.

وی با اشاره به اینکه پارادیم فعالیت‌های مسوولانه در حال تغییر است و پایداری و‌مسوولیت شرکتی جایگزین مسوولیت اجتماعی شرکتها شده است، گفت: به جای اینکه فقط بر مساله اجتماعی تمرکز کنیم، باید به سمت شناخت فرصت‌های فعالیت مسوولانه حرکت کرده و با انجام سرمایه‌گذاری‌های اجتماعی و‌مسوولانه، از این فرصت‌ها به درستی بهره‌برداری کنیم. با این رویکرد می‌توان دریچه‌های جدیدی به روی روابط عمومی باز کرد و‌مطالبات بهتری هم داشت.

مدیرعامل شرکت سرمایه‌گذاری سامان مجد با بیان اینکه ما باید زیرساختی آماده کنیم تا بتوانیم به سوی مسوولیت پایدار اجتماعی برویم، خاطر نشان کرد: سازمان ملل می‌گوید که پایداری کسب و‌کار یعنی هدایت عملیات کسب و کار بدون تاثیر بر نسل آینده برای تامین نیازها و توجه به مسایل زیست محیطی. بر همین اساس ما باید به این رویکرد و تعریف در کسب و کارها توجه داشته باشیم.

وی در ادامه به ویژگی‌های سرمایه‌گذاری و کسب و کار اشاره کرد و افزود: سرمایه‌گذاری و کسب و کاری می‌تواند موفق باشد که علاوه بر داشتن ثروت عمومی با مکانیزم مناسب، محیط زیست را تخریب نکند. همچنین اخلاقی عمل کرده و ارزش اقتصادی ایجاد کند. عملکرد مطابق با اسناد بالادستی و اخلاقی بودن نیز از دیگر مؤلفه‌های سرمایه‌گذاری و کسب کار به شمار می‌رود.

عضو هیأت مدیره فولاد خوزستان با بیان اینکه مسوولیت اجتماعی در کسب و کار ابعاد مختلفی دارد، ادامه داد: مسوولیت اجتماعی دارای ابعادی همچون اقتصادی، اجتماعی ، محیط زیستی و سازمانی است که نتیجه این فرایند باید سودهی و مردم باشند. این ما هستیم که باید انتخاب کنیم در آینده جهان سرسبز وزیباتری داشته باشیم یا اینکه با مصرف منابع، جهانی نامطلوب تحویل نسل بعدی دهیم که اثرات منفی برای آنها داشته باشد.

مومن زاده در ادامه با بیان اینکه سرمایه‌گذاری مسوولانه ابتدا به شکل جنبشی شروع شد تا ارزش‌هایی در کسب و کار وجود داشت در بازار فعال شده و کسب و کار نیز ‌توسعه یابد، گفت: هر سال این نوع نگرش توسعه یافت و بازارهای جهانی درگیر این‌موضوع شدند. البته در نگاه اول شرکت‌هایی مثل الکل و مواد مخدر را حذف کردند، اما بعدها به جای حذف آنها، به دنبال حمایت از کسب و کارهایی رفتند که به مسوولیت اجتماعی اشاره دارد.

وی با اشاره به اینکه در دنیا انجمن مسوولیت‌های اجتماعی وجود داد، اما ما نهادهایی در این زمینه نداریم، خاطر نشان کرد: این نهادها الزاماتی دارند. با این وجود، توانستند نقش آفرینی اصلی در زمینه صنعت تامین مالی داشته باشند و نقش آفرینان متعهدتری را که خواهان استفاده از سرمایه گذاری برای اجتماعی کردن کسب و‌کار هستند، به خود جذب کنند.

مدیرعامل شرکت سرمایه‌گذاری سامان مجد به هفت صندوق سرمایه‌گذاری موفق دنیا اشاره کرد و گفت: این صندوقها که برخی بین‌المللی بوده و مختص یک کشور نیستند، سطح ریسک متنوعی دارند و از روش تامین مالی فعالیت مسوولانه بهره گرفتند.

مومن زاده با بیان اینکه در کشور ما مردم بدون شناخت از مسؤولیت اجتماعی با این مفهوم همراه هستند، ادامه داد: باید ابزاهای لازم برای مسوولیت اجتماعی فراهم شود. البته ما اوراق قرض الحسنه،اوراق وقف و صندوق‌های سرمایه‌گذاری نیکوکارانه را داریم که شرکت‌های بزرگ می‌توانند از صندوق سرمایه‌گذاری استفاده کنند. مثلا در زلزله و بحران‌ها می‌توان وجوه را در اختیار صندوق قرار داد و برای این منظور نیز اقدامات تشویقی در نظر گرفت به طوری که شرکت‌ها به واسطه سرمایه‌گذاری سود حداقلی طلب کنند.

وی در ادامه به اقتصاد سبز اشاره کرد و گفت: برای تحقق این اقدامات باید برای بنگاه‌ها جوایزی در نظر گرفته شود، یا اینکه منابعی برای پایان‌نامه با موضوع مسوولیت اجتماعی تخصیص یابد. برای آن هم قوانینی درنظر گرفته تا اقتصاد سبز در جوامع حاکم شود. البته نباید فراموش کرد که بسیاری از اهداف مسوولیت اجتماعی در همکاری دولت و بخش خصوصی محقق می‌شود.

مدیرعامل شرکت سرمایه‌گذاری سامان مجد  با بیان اینکه در دنیا نظام روابط سرمایه گذاران مطرح است و مفهوم آن نزدیک روابط عمومی است اما به هیچ‌وجه روابط عمومی نیست، افزود:  در امریکا و اروپا هر شرکتی انجمن سرمایه‌گذاران ملی و جهانی دارند و هر سال جوایزی درنظر می‌گیرند و ادبیات علمی حول آن شکل گرفته است. وظیفه آنها نیز به نوعی ارتباط با ذی‌نفعان است که ارزش و جایگاه شرکت را نشان می‌دهند.

مومن زاده با اشاره به اینکه روابط عمومی ارتباط یک طرفه نیست بلکه باید سیاست شرکت را با جامعه ذی نفعان همسو‌ ‌کند، خاطر نشان کرد: در همه دنیا مسوول یا نماینده مسوولیت اجتماعی شرکت جایگاهی در جلسات هیات مدیره دارد و این افراد موظف هستند اخبار بیرون شرکت را به هیات مدیره به صورت مستقیم ارائه دهند. این امر در کشور ما نیز باید مورد توجه قرار گیرد تا نتایج خوبی حاصل شود.